Badania przekrojowe i ich zastosowanie w medycynie
Rozwój medycyny oraz sektora farmaceutycznego nie byłby możliwy bez badań naukowych, klinicznych i statystycznych. Badania te przeprowadzane są przy pomocy różnych metod, a jedną z nich są tzw. badania przekrojowe. To dzięki nim naukowcy mogą dość szybko ocenić stan zdrowia badanej populacji i tym samym określić jej zapotrzebowanie na konkretny rodzaj pomocy medycznej.
Badania przekrojowe i ich nieinterwencyjny charakter
Zanim zrozumiemy, na czym polega metoda przekrojowa badań, najpierw należy wytłumaczyć ich nieinterwencyjny charakter. Badania nieinterwencyjne bazują wyłącznie na obserwacji i zbieraniu danych naukowych bez dokonywania jakichkolwiek ingerencji ze strony badaczy. Przykładowo badanie takie dotyczące oceny skuteczności leku wprowadzonego do obrotu polega wyłącznie na zebraniu wyników naturalnego leczenia tym lekiem określonej grupy pacjentów, bez wpływania na przebieg terapii.
Na czym polega badanie przekrojowe?
Badanie to zalicza się do badań obserwacyjnych i nieinterwencyjnych. Jest ono stosowane najczęściej do określenia związku między występowaniem przypadków danej choroby w populacji a ekspozycją na dany czynnik w określonym punkcie czasowym. Dane do badania pozyskiwane są głównie za pomocą bezpośrednich wywiadów, ankiet lub kwestionariuszy. Istotną cechą tego rodzaju badań jest to, że dane pozyskuje się jednorazowo, w danym momencie czasu i bez uzyskania informacji o związkach przyczynowo- skutkowych.
Zalety i wady metody przekrojowej
Do podstawowych zalet tego rodzaju badań nieinterwencyjnych należą:
- prostota przeprowadzania badania,
- niski koszt,
- szybkie rezultaty,
- możliwość sformułowania podstawowej hipotezy badawczej, będącej punktem wyjścia do dalszych badań.
Metoda przekrojowa nie jest jednak pozbawiona pewnych wad, do których zalicza się m.in.:
- brak możliwości określenia związków przyczynowo- skutkowych (określony zostaje jedynie fakt istnienia zależności),
- brak możliwości pomiaru zapadalności (określana jest jedynie chorobowość, czyli liczba osób chorych w momencie badania),
- niski poziom dokładności,
- brak efektywności w przypadku badania zjawisk nietypowych np. rzadkich chorób.
Dobrym przykładem zastosowania metody przekrojowej jest badanie mające na celu określenie, jaki jest odsetek osób otyłych wśród pacjentów hospitalizowanych w danym punkcie czasowym z powodu chorób serca w wybranych placówkach medycznych. Badania obserwacyjne tego typu pomagają określić, czy istnieje jakiś związek między liczbą przypadków chorób serca a otyłością, ale nie pozwala sformułować dokładnych związków przyczynowo- skutkowych.
(FAQ)
Pracownicy Biostatu, przeprowadzają badania obserwacyjne w zakresie wszystkich obszarach terapeutycznych, zarówno komercyjne, jak i niekomercyjne. Prowadzą również badania prospektywne i retrospektywne, rejestry medyczne, badania skuteczności (PASS) i bezpieczeństwa (PAES), postmarketingowe (PMS), badania Real-World Evidence (RWE), badania suplementów diety oraz badania mające na celu zmianę kategorii leku z RX na OTC.
Podczas badania obserwacyjnego nieinterwencyjnego, nie wykonuje się żadnych dodatkowych procedur diagnostycznych oraz nie stosuje produktów leczniczych. Badania te mają odpowiedzieć na ważne pytania, a dodatkowo sprawdzić efektywność stosowanych technik i ich oddziaływanie na ludzi. Stanowią one opisowy rodzaj badań, który ma służyć ocenie zjawiska medycznego.
Badanie przekrojowe sprawdza się idealnie w przypadku badania takich aspektów jak: grupa krwi, grupa etniczna, czy status socjoekonomiczny.
